Thực tế, có rất nhiều phương pháp giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt bạn cần chuẩn bị ngay từ rất sớm. Thời điểm áp dụng phù hợp nhất là vào thời kỳ trẻ bắt đầu khám phá về thế giới xung quanh. Một số phương pháp có thể được áp dụng để kích thích sự tự chủ của trẻ, phải kể đến đó là phương pháp Montessori.
Phương pháp Montessori trong giáo dục trẻ nhỏ
Tại sao bạn nên sử dụng phương pháp Montessori để giáo dục và nuôi dưỡng trẻ
Trở lại những ngày đầu thế kỷ 20, phương pháp Montessori được phát triển từ những ý tưởng sáng tạo của Maria Montessori. Phương pháp này là một phương pháp sư phạm khoa học, với mục đích thúc đẩy một nền giáo dục tích cực. Qua đó hỗ trợ cho sự phát triển của bộ não trẻ em, tôn trọng cá tính của chúng và kích thích tính tự chủ, lòng tự trọng và tự tin ở mỗi đứa trẻ.
Montessori là một phương pháp giáo dục dựa trên hoạt động tự định hướng, học tập thực hành kết hợp với vui chơi. Trong các lớp học Montessori, trẻ em có những lựa chọn sáng tạo để học tập. Các giáo viên được đào tạo chuyên sâu nhằm cung cấp các hoạt động phù hợp với lứa tuổi của các bé. Đồng thời tạo các cơ hội để trẻ được làm việc theo nhóm và cá nhân nhằm khám phá kiến thức về thế giới xung quanh và phát triển tiềm năng tối đa của chúng. Vể cơ bản thì đây là phương pháp giáo dục đặc biệt dựa vào việc học tập qua cảm giác!
Kích thích sự tò mò và khám phá ở trẻ nhỏ
Một trong 3 yếu tố không thể thiếu trong phương pháp Montessori đó chính là trẻ nhỏ, người lớn với ý thức trách nhiệm cao và môi trường xung quanh. Để thực hiện phương pháp một cách hiệu quả, cần đến sự giúp đỡ của một người trưởng thành có ý thức, hiểu được sự phát triển của trẻ em. Bởi vì việc biến đổi môi trường vật chất xung quanh cần mang lại cho trẻ một bầu không khí điều tiết cảm xúc trở nên bình tĩnh, yên bình, kiên nhẫn, hòa đồng và tôn trọng.
Trong số các kỹ năng và lợi ích mà phương pháp có thể mang lại cho trẻ em trong suốt quá trình phát triển đó là sự tập trung, sáng tạo, tò mò, ý thức về môi trường xung quanh và nâng cao trí tuệ về mặt cảm xúc.
Montessori giúp nâng cao trí tuệ và hỗ trợ trẻ trong giai đoạn phát triển
Những yếu tố cần thiết trong việc xây dựng không gian Montessori
Một điểm quan trọng khác của phương pháp này là không gian Montessori. Đó là một môi trường được chuẩn bị cẩn thận, để có thể áp dụng phương pháp Montessori một cách hiệu quả. cần thiết phải thiết kế các không gian an toàn và dễ tiếp cận đối với trẻ. Cả trong nhà riêng và trong không gian công cộng. Khi thiết kế, bạn nên quan tâm đến các tính năng sau:
Thiết kế không gian vui chơi của trẻ ở trong nhà theo phương pháp Montessori
- Sự đơn giản: Quá nhiều tùy chọn (như màu sắc hoặc đồ chơi) trong cùng một môi trường có thể gây nhầm lẫn. Do đó, nên chọn bố trí không có quá nhiều vật dụng. Bên cạnh đó, bạn nên ưu tiên màu sáng và ánh sáng tự nhiên.
- Tính tổ chức: Khi môi trường bên ngoài được thiết kế có tổ chức, thì sẽ giúp trẻ dễ tiếp cận hơn. Đặc biệt là không gặp nhiều khó khăn trong suốt quá trình vui chơi và học tập.
Sự hỗ trợ hiệu quả đến từ giáo viên và những người trưởng thành
- Dễ dàng tiếp cận: Mọi thứ phải được thiết kế để trẻ em có thể di chuyển và tương tác trong không gian mà không cần sự can thiệp của người lớn.
- Tính an toàn: Một môi trường được chuẩn bị tốt sẽ giúp trẻ dễ dàng khám phá. Tuy nhiên, để một đứa trẻ được tự do khám phá mà không gặp rủi ro, bạn nên đảm bảo các vật dụng và thiết bị được bố trí một cách an toàn.
- Không gian yên tĩnh: Một môi trường được chuẩn bị tốt nên ưu tiên tự chủ về thể chất và tự chủ về cảm xúc, khuyến khích sự tập trung. Do đó, bạn nên bố trí không gian ở nơi yên tĩnh nhất của ngôi nhà. Nên tránh các thiết bị điện tử hoặc các vật dụng công nghệ không cần thiết.
Không gian yên tĩnh và an toàn đối với trẻ
Những gợi ý trong thiết kế kiến trúc và không gian theo phương pháp Montessori
Bạn nên bắt đầu với phòng ngủ vì đây là nơi trẻ sẽ dành phần lớn thời gian: ngủ, chơi với đồ vật và sinh hoạt. Tuy nhiên, đừng chỉ tập trung vào phòng ngủ, bạn cũng nên chuẩn bị ở các khu vực khác như nhà bếp, phòng khách, phòng tắm và sân thượng. Nhằm kích thích sự tò mò và giúp trẻ phát triển toàn diện. Chẳng hạn như:
Sử dụng và lắp đặt gương
Điều quan trọng là phải có một tấm gương để kích thích sự nhận biết của trẻ con về cơ thể và khuôn mặt của chính chúng, xác định biểu cảm trên khuôn mặt và sau đó là cảm xúc. Ngoài ra, chiếc gương giúp trẻ nhận ra rằng chúng và cha mẹ là những con người khác nhau và đồng thời học cách khám phá những chuyển động mới.
Sử dụng và lắp đặt gương
Chiều cao để lắp đặt của gương và thanh hỗ trợ phụ thuộc vào sự phát triển của trẻ (bò, ngồi, đi) cũng như chiều cao của chúng. Thanh hỗ trợ, nhằm giúp trẻ bám vào và có được sự ổn định cho đến khi chúng có thể đứng dậy bước đi. Đồng thời tạo sự cân bằng và là trụ bám vững chắc cho trẻ.
Bố trí Giường theo phương pháp Montessori
Không gian nội thất và trang trí dành cho trẻ theo phong cách Montessori
Maria Montessori tin rằng phòng theo phương pháp Montessori nên đơn giản, với màu sắc nhẹ và ít vật dụng, nội thất. Đối với giường, trọng tâm chính của phòng ngủ, điều cần thiết là đặt nó ở vị trí phù hợp, cho phép tự do di chuyển. Tùy thuộc vào nhóm tuổi mà bạn sẽ chọn các thiết kế giường. Giải pháp tốt nhất có thể chỉ đơn giản là một tấm nệm trên sàn nhà hoặc một chiếc giường thấp.
Đồ nội thất trong không gian sống của trẻ
Cho phép trẻ tự do lựa chọn trang phục hàng ngày
Montessori nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng đồ nội thất phù hợp với trẻ em. Nhằm hỗ trợ và giúp chúng có được cảm nhận sâu sắc hơn về thế giới xung quanh. Một số món đồ nội thất có thể bao gồm:
- Tủ quần áo phù hợp với chiều cao của trẻ. Bạn nên để quần áo hàng ngày của trẻ ở trong tủ. Nhờ đó trẻ sẵn sàng thích ứng và tự đưa ra các quyết định liên quan đến trang phục. Nó cũng là một bước quan trọng để khuyến khích và “đào tạo” khả năng của trẻ, để đưa ra quyết định nhỏ hàng ngày. Điều này sẽ hỗ trợ rất nhiều trong tương lai khi trẻ phải đưa ra quyết định quan trọng hơn.
- Kệ thấp để lưu trữ đồ chơi và các món đồ giải trí khác.
- Bàn và ghế để trẻ có thể thực hành và tham gia các hoạt động sinh hoạt khác.
Sử dụng các kệ tủ đựng theo phương pháp Montessori
Trang trí không gian Montessori
Hình ảnh và hình trang trí thường được treo trên tường, rất hữu ích vì chúng tôn tạo và khơi dậy hứng thú với nghệ thuật. Nhưng bạn cần lưu ý treo ở độ cao mà đứa trẻ có thể nhìn thấy. Chọn hình minh họa phù hợp với thực tế, chẳng hạn như động vật, trái cây, địa điểm và con người. Và nếu môi trường được thiết kế cho bé, hãy sử dụng các hình ảnh hình học có độ tương phản cao hơn, đặc biệt là màu đen và trắng.
Áp dụng phương pháp Montessori trong việc bố trí nội thất
Phương pháp Montessori chính là một trong những phương pháp hữu hiệu được áp dụng để giúp trẻ xây dựng tính cách cũng như kích thích tinh thần học hỏi và khám phá. Nhờ đó, có thể nhận được sự hỗ trợ cần thiết để phát triển bản thân.
Bài viết: Thu Hằng